G-ABD 08 Ekim 2004
Avustralya-Afganistan-Irak
Avustralya’daki seçimleri Bush yanlısı Başbakan Howard’ın kaybetmesi halinde bu durum İspanya ile başlayan trendin bir devamı olarak görülerek Demokrat aday Kerry tarafından Başkan Bush’a karşı etkili bir şekilde kullanılabilir. Avustralya’da muhalif lider Latham neredeyse bütün kampanyasını Irak savaşı karşıtlığı üzerine oturtmaktadır. Howard’ın kaybetmesi halinde Kerry “Bush’un politikaları bizi öyle yalnızlaştırıyor ki ABD yanlısı her yabancı lider seçimi kaybediyor” diyebilir ve belki de bu trendin Blair ile de devam edeceğini iddia edebilir. Bilindiği gibi İngiltere’de Muhafazakar Parti bile otomatik olarak ABD ve Bush yanlısı olarak görülen pozisyonundan sıyrılmaya çalışmaktadır. Ancak Avustralya ekonomisindeki olumlu trend Howard’ın şansının yine de daha fazla olduğunu düşündürtmektedir. Bu hafta sonu yapılacak diğer önemli bir seçimde Afganistan’dadır. Seçimleri Karzai’nin kazanmasına kesin gözüyle bakılmakla beraber, katılımın düzeyi ve kalitesi de önemlidir. Bu arada ABD seçimlerinden önce hızla bir “başarı hikayesine” ihtiyaç duyan Bush ekibinin Afgan seçimlerini aceleye getirdiği iddia edilmektedir. Karzai seçimleri kazansa dahi “Kabil Belediye Başkanı” olmaktan öte büyük bir otoritesi olmadığı düşünülmektedir.
Irak’a gelirsek, Sünni direnişçilerin elindeki ceplerin temizlenmesinden önce ABD’nin Irak Geçici Yönetimi vasıtasıyla diplomasiyi kullandığı görülmektedir. Sadr şehrindeki gerillalar için de ağır silahlarını teslim etmeleri karşılığında ABD’nin bu gruba yönelik saldırıları durdurma sözü vermesi gündemdedir. Sünni bölgeler belli ölçülerde “tekrar işgal edilebilir” ama bunun sağlayacağı güvenliğin bölgede seçimlerin yapılmasına izin verecek boyutta olması ve Sünnilerin seçime büyük ölçüde katılmasını beklemek doğu olmayabilir. ABD Irak’taki sınırlı askeri nedeniyle bu cepleri ele geçirse bile çok uzun olmayan bir süre sonrasında buraların kontrolünü
henüz bu iş için yeterince güçlü olmadığı düşünülen Irak Güvenlik Güçlerine devretmek zorunda kalacaktır. Bu nedenle ABD saldırısının –eğer Washington bu işin altından kalkabileceği sonucuna varırsa - seçimlerden kısa bir süre önce olması da gündeme gelebilir. (Şanlı Bahadır Koç, ABD Masası, Araştırmacı)